Trí Tuệ Giả Tạo: Internet Đã Làm Gì Chúng Ta?

Được xem như mồi lửa cho cuộc tranh luận dường như sẽ chẳng bao giờ chấm dứt về sức mạnh lẫn mối họa của công nghệ, Trí tuệ giả tạo chính là tác phẩm best-seller của Nicholas Carr mở mang cho chúng ta về nhiều khía cạnh khác nhau của Internet. Bao hàm trong nó cả lịch sử trí tuệ, khoa học phổ thông và phê phán văn hóa, Trí tuệ giả tạo tỏa sáng rực rỡ với những câu chuyện minh họa đậm nét khiến độc giả không thể nào quên, bên cạnh những câu hỏi sâu sắc mà nó đặt ra về nền tảng tinh thần của chúng ta ngày nay.

“Khi chúng ta dựa vào máy tính làm trung gian cho sự hiểu biết về thế giới thì trí thông minh của chúng ta đã trở thành trí tuệ giả tạo”, dòng chữ cuối cùng khép lại tập sách mang tên Trí tuệ giả tạo (The shallows) thật sự gây sốc cho người đọc.
Internet đã làm gì chúng ta?

Chẳng phải máy tính là công cụ không thể thiếu của mỗi người chúng ta hiện nay? Chẳng phải Internet là một thư viện thông tin khổng lồ, giúp chúng ta tìm kiếm mọi thứ dễ dàng hơn? Không phủ nhận những ưu điểm này, tác giả Nicholas Carr lại nhân đó… cảnh báo “Internet đã chứng minh được tính hữu ích trên nhiều mặt đến nỗi chúng ta chào đón mọi khía cạnh của nó. Hiếm khi chúng ta dừng lại để suy nghĩ, chưa nói đến đặt câu hỏi, về cuộc cách mạng truyền thông đang diễn ra xung quanh mình”.
Và Internet đang làm chúng ta đọc nhanh nhưng không sâu, đang làm chúng ta mất đi sự tập trung, mất đi cả sự kiên nhẫn… khi độc giả chúng ta dễ dàng nhấp chuột bừa bãi vào các liên kết thay vì đọc cẩn thận, khi con người thay vì cố luyện trí nhớ lại ỷ y vào việc tìm kiếm.

Nói nôm na, Internet cung cấp nguồn thông tin cho suy nghĩ nhưng bù lại đang bào mòn khả năng tập trung và suy ngẫm của con người. Và vì thế, trí não con người sẽ xơ cứng vì thiếu những hoạt động “thể dục” tập trung. Nguy hiểm hơn, con người sẽ dễ mất đi tính người khi trải nghiệm phần lớn cuộc sống của mình thông qua những ký hiệu trên màn hình.

Bằng việc đưa ra nhiều dẫn chứng xác đáng cùng những lập luận sắc sảo, tác giả đã chỉ ra mặt trái của máy tính, của Internet, và những tác hại lâu dài của nó khiến người đọc Trí tuệ giả tạo trong suốt quá trình đọc tập sách này không thể không có những phút giật mình nghiêm túc tự vấn: Internet đã làm gì chúng ta?…

Nicholas Carr là cựu tổng biên tập của tạp chí Harvard Business Review,từng được đề cử giải thưởng Pulitzer, là tác giả của nhiều cuốn sách nổi tiếng về công nghệ. Sách do Hà Quang Hùng và Linh Giang dịch, Vũ Duy Mẫn hiệu đính, thuộc tủ sách Khoa học và khám phá của NXB Trẻ.

​